Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych do uzyskania świadectwa sternika

A. Wymagana wiedza (3 egzaminatorów)
I. Wiadomości o budowie, wyposażeniu i obsłudze statku
  • Podstawowe pojęcia z zakresu budowy i teorii statku. Liny - rodzaje, właściwości i zastosowanie. Wytrzymałość lin. Pomocniczy sprzęt linowy. Urządzenia kotwiczne - windy, żurawiki kotwiczne, kotwice i ich rodzaje, liny i łańcuchy kotwiczne. Sprzęt i środki ratunkowe - łodzie i ich wyposażenie, tratwy pływaki i koła ratunkowe. Sprzęt przeciwpożarowy, rodzaje i zastosowanie. Urządzenia sterowe, opis, zasada działania. Urządzenia holownicze. Urządzenia sczepiające.
  • Alarmy na statkach żeglugi śródlądowej.
  • Podstawowe wiadomości z zakresu urządzeń maszynowych i urządzeń pomocniczych na statkach. Podstawowe instalacje i zbiorniki. Źródła energii.
  • Materiałoznawstwo statkowe - wybrane zagadnienia.
  • Rodzaje i ogólne właściwości materiałów stosowanych na statkach żeglugi śródlądowej - zastosowanie (drewno, metale, tworzywa sztuczne; materiały pomocnicze - kleje, kity, smary, farby i materiały konserwacyjne).
II. Podstawy locji śródlądowej Polski i Europy
  1. Drogi wodne
  • Koryto rzeki i procesy w nim zachodzące.
  • Regulacje rzek; cel, sposoby i materiały stosowane w regulacjach rzek, prace pogłębiarskie
  • Kanały i rzeki skanalizowane. Powstawanie rzek, linia brzegowa, szlak żeglowny.
  • Ogólne wiadomości o śródlądowych drogach wodnych Polski i Europy.
  • System śródlądowych dróg wodnych Europy Zachodniej i powiązania ze śródlądowymi drogami wodnymi Polski.
  • Koncepcje połączeń transeuropejskich.
  1. Szlak żeglowny
  • Charakterystyka szlaku żeglownego, szerokość rozporządzalna i wymagana. Głębokość tranzytowa i maksymalna.
  • Sposoby rozpoznawania szlaku żeglownego w porze dziennej i nocnej. Warunki widzialności znaków żeglugowych w różnych warunkach pogodowych.
  • Stany wód, powodzie i wpływ powodzi na warunki żeglugowe.
  • Nawigacja zimowa.
  1. Przepisy prawne w żegludze śródlądowej
  • Klasyfikacja śródlądowych dróg wodnych, klasy i kryteria podziału.
  • Oznakowanie szlaku żeglownego na rzekach uregulowanych i nieuregulowanych.
  • Znaki żeglugowe, rodzaje i znaczenie.
  • Zasady ruchu i postoju statków.
  • Oznakowanie i sygnalizacja statków pojedynczych i zestawów, w dzień, w nocy, w warunkach ograniczonej widzialności.
  1. Regulacje prawne w żegludze śródlądowej - wybrane zagadnienia
III. Podstawowe wiadomości z teorii prowadzenia statku
  • Znaczenie pojęć: stateczność, sterowność, zwrotność, stateczność kursowa, cyrkulacja i średnica cyrkulacji.
  • Urządzenia sterowe; części składowe, konserwacja.
  • Sterowanie na prądzie i wodzie stojącej, manewry odbijania i dobijania, sterowanie na łukach i w ciasnych przejściach, zjawiska "przyciągania i przyssawania się" przez statki, statku przez brzeg i dno drogi wodnej, sterowanie na punkt. Przepisy prawa drogi.
B. Wiedza i umiejętności praktyczne (1 egzaminator) 
  • Obsługa wszystkich urządzeń pokładowych statku.
  • Prace konserwacyjne.
  • Obsługa urządzeń sterowych statku i prowadzenie statku pod nadzorem kierownika statku.
  • Zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń maszynowych na statku, instalacji i zbiorników, źródeł energii.